Badania marketingowe w przeciągu kilku ostatnich lat niezwykle zyskały na popularności. Gusta klientów, ich preferencje, oczekiwania, reakcje na produkt, a nawet poglądy polityczne badania się za pomocą ankiet telefonicznych, podczas kontaktów bezpośrednich z klientem, ale przede wszystkim za pomocą Internetu. Chyba każdy z nas spotkał się z irytującymi, wyskakującymi na stronie internetowej okienkami, które zachęcały do uczestnictwa w badaniu. Okazuje się, że ankiety prowadzone w Sieci można wykonać samemu – istnieją specjalne serwisy, które pomagają szybko i sprawnie zbudować ankietę. Nie zajmuje to więcej niż 10 minut. Badanie można też zlecić zewnętrznym firmom, które prowadzą pomiary, a następnie dokładnie analizują wyniki. Ankiety prowadzone w Internecie cieszą się popularnością, ponieważ przyciągają kilkoma niezaprzeczalnymi zaletami. Ale niestety mają też swoje wady…
ZALETY
Cena
Przede wszystkim chodzi o pieniądze. Niektóre serwisy internetowe umożliwiają stworzenie profesjonalnej ankiety w ciągu 10 minut. Udostępniają one proste narzędzia, gotowe schematy i szablony. Dzięki temu każdy, kto chcę uzyskać konkretną wiedzę na temat produktu, czy poglądów danej grupy docelowej może zupełnie za darmo stworzyć taką ankietę i umieścić ją w Sieci. Prowadzenie ankiet za pomocą telefonów, czy wysyłania ankieterów do mieszkań potencjalnych klientów jest dość drogie i wymaga np. podpisania umowy o dzieło.
Szybkość
Ważnym plusem prowadzenia badań za pomocą Internetu jest szybki dostęp do wyników. Można pokusić się o stwierdzenie, że wyniki generowane są w czasie rzeczywistym, każde kliknięcie wypełniającego ankietę zmienia obraz ogólny, do czego mamy cały czas dostęp. W przypadku papierowych formularzy stworzenie zestawień, wykresów, podliczenie wyników często zabiera wiele czasu.
Łatwa archiwizacja
Po przeprowadzeniu ankiety w Internecie można ją (wraz z wynikami) umieścić na dowolnym serwerze, dzięki czemu nawet za kilkadziesiąt lat będziemy mogli powrócić do niej. W przypadku papierowych ankiet ich archiwizacja polega na zebraniu wszystkich egzemplarzy, umieszczeniu w kartonie i przeniesienie do archiwum. Gdybyśmy chcieli wyszukać jedną z takich ankiet wykonanych sprzed lat, należałoby ręcznie odnaleźć taki dokument w archiwum. Zatem archiwizacja w Internecie jest prostsza, szybsza i pożyteczniejsza.
WADY
Niewłaściwa grupa docelowa
Wielu specjalistów zauważa, że internauci wcale nie muszą być grupą reprezentatywną dla całego społeczeństwa. Niektórzy uważają, że po 20 latach istnienia Internetu w Polsce, już wszyscy, niezależnie od wieku, wykształcenia, miejsca zamieszkania i zarobków cieszą się swobodnym dostępem do Sieci. To oczywiście nieprawda. Zdaniem wielu, statystyczny internauta, który chętnie wypełnia wszelkiego rodzaju ankiety to osoba młoda bądź w średnim wieku, najczęściej mieszkaniec dużego miasta, nie pracujący. Marketingowcy często wysyłają ankiety w „próżnię Internetu”, licząc, że zostanie wypełniona przez jak największą liczbę osób, ale nie zwracają uwagi na profil społeczny takiej osoby. Więc badania internetowe na temat produktu dla seniorów mogą być łagodnie mówiąc niedokładne.
Możliwość manipulacji
Jeszcze kilka lat temu ankiety dostępne w Internecie nie rozpoznawały IP użytkownika Sieci, który ją rozwiązywał. Co to oznaczało w praktyce? Np. na pytanie „na kogo zagłosujesz w nadchodzących wyborach” jeden internauta mógł oddać tysiąc głosów na tego samego kandydata. W ten sposób sztucznie „podbijał” jego wyniki, a same wyniki badań były manipulowane. Dziś blokuje się ankietę do jednego adresu IP.
Możliwość kłamstwa
Jest to problem większości badań i ankiet, ale w Internecie problem ten jest szczególnie widoczny. Ludzie surfując po Sieci mają (złudne) poczucie anonimowości. Nawet, gdy zdecydują się wypełnić jakieś badanie marketingowe mogą wpisywać dowolne odpowiedzi, chcąc jak najszybciej „dojechać do końca”, podając przy tym całkowicie nieprawdziwe poglądy i preferencje.